TÁC ĐỘNG CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0

TÁC ĐỘNG CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0

Cuộc CMCN 4.0 sẽ tạo ra nhiều loại hình việc làm mới hơn là những việc làm mất đi

Nhiều chuyên gia cho rằng, cuộc CMCN 4.0 cũng sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn là những việc làm bị mất; vì nhìn lại lịch sử, cuộc CMCN lần thứ nhất đã tạo ra nhiều việc làm hơn số việc làm bị mất đi (lao động chân tay); trong cuộc CMCN lần thứ 2 - cuộc cách mạng xe hơi của những năm 1890 đã tạo ra nhiều việc làm hơn số việc làm bị mất đi (thay thế xe ngựa thồ hàng); và trong cuộc CMCN lần thứ 3 - cuộc cách mạng silicon của những năm 1960 và 1970 cũng đã tạo ra nhiều việc làm hơn số việc làm bị mất đi (lao động văn thư, hành chính đơn giản). Cuộc CMCN 4.0 này tác động lên việc làm cũng phải nằm trong quy luật đó tức là về lâu dài cũng sẽ tạo nên nhiều việc làm mới, bởi vì:

(1) Tốc độ thay đổi công nghệ nhanh hơn bao giờ hết. Trước đây phải mất 10 năm Thomas Newcomen cải tiến động cơ của mình trước khi công bố với thế giới vào năm 1712 và nó tác động vào các ngành công nghiệp lao động chân tay trong nhiều chục năm sau đó. Ngày nay, việc cải tiến có thể đến trong 10 tháng, 10 tuần và thậm chí chỉ sau 10 ngày. Một điện thoại thông minh sau 2 đến 3 năm đã lỗi thời thậm chí chỉ vài tháng. Do vậy, nhân lực cho KH&CN và các dịch vụ liên quan sẽ gia tăng. Tốc độ thay đổi trong giáo dục cũng gia tăng, ước tính gần 50% kiến thức môn học trong năm đầu tiên của 4 năm học kĩ thuật của một sinh viên sẽ trở nên lỗi thời khi ra trường. 
(2) Thời đại của sự bùng nổ với hàng loạt công nghệ mới. Đó là: trí tuệ nhân tạo; dữ liệu lớn; Internet kết nối vạn vật; công nghệ điện toán đám mây; robot trong công nghiệp và gia đình; xe và thiết bị bay không người lái; máy in 3D; thực tế ảo…. Trong thời gian tới, danh sách này có thể sẽ được nới dài và làn sóng công nghệ mới ra đời sẽ tạo ra những làn sóng kinh doanh mới và việc làm mới. 
(3) Nhiều người trên khắp thế giới có thể truy cập vào những cơ sở dữ liệu rất lớn, vì vậy những thử nghiệm và đổi mới sáng tạo sẽ không chỉ được thực hiện tại các trung tâm nghiên cứu, mà có thể ở mọi nơi và cơ hội khởi nghiệp rộng mở; có thể được thực hiện bởi các cá nhân tài năng trong nhà, văn phòng của họ và nhà máy. 
(4) Các khoản đầu tư rất lớn, lên tới hàng tỉ USD, đang được thực hiện bởi các công ti để nghiên cứu và phát triển công nghệ. Trong năm 2015, đã có tới 17,8 tỷ USD đã được đầu tư cho khởi nghiệp, năm 2014 mới chỉ là 6,5 tỉ USD. Robot tự động kết nối cùng với trí tuệ nhân tạo có thể thực hiện lao động chân tay cũng như các công việc có liên quan đến thuật toán và tổ chức nhưng chúng không yêu cầu một mức lương, trợ cấp chăm sóc sức khỏe, thời gian nghỉ ngơi giữa ca làm việc và không bị bệnh hoặc mắc một số sai lầm trong làm việc. 
(5) Cuộc CMCN 4.0 thúc đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu lao động xã hội ở nhiều nước. Đang xuất hiện ngày càng đông đảo tầng lớp/giai cấp sáng tạo trong lĩnh vực KH&CN, thiết kế, nghệ thuật, văn hóa, giải trí, truyền thông, giáo dục, đào tạo, y tế, pháp luật… Nhiều khả năng sẽ không có thất nghiệp trên diện rộng do lao động xã hội ở nhiều nước